Trafo ve Jeneratörlerde Elektriksel Periyodik Kontrol

Trafo ve jeneratör sistemleri, işletmelerin enerji sürekliliğini ve güvenliğini sağlayan en kritik elektrik ekipmanlarıdır. Bu sistemlerde oluşabilecek küçük bir arıza bile üretim duruşuna, enerji kaybına veya yangın riskine yol açabilir. Bu nedenle trafo periyodik kontrolü ve jeneratör periyodik kontrolü, sadece teknik bir zorunluluk değil; işletme güvenliğinin teminatıdır.

Bu kontroller, Elektrik Tesisat Kontrol Yönetmeliği, Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği ve İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği çerçevesinde yılda en az bir kez yapılmalıdır.

Trafo Periyodik Kontrolü Nedir?

Trafo periyodik kontrolü, yüksek gerilimden alçak gerilime enerji aktarımı yapan trafoların elektriksel ve mekanik açıdan güvenli çalışıp çalışmadığını belirlemek için yapılan denetim sürecidir.

Bu kontrol, işletme ve koruma topraklamaları dahil olmak üzere tüm trafo merkezini kapsar. Amaç, izolasyon zayıflıkları, aşırı ısınma, kısa devre veya ark risklerini önceden tespit etmektir.

Kontroller sırasında aşağıdaki adımlar izlenir:

• Trafo hücresi, kablo bağlantıları ve bara sistemleri gözle incelenir.
• Koruma rölelerinin (aşırı akım, toprak kaçağı, diferansiyel) testleri yapılır.
• Yağlı trafolarda yağ seviyesi ve dielektrik dayanım testi yapılır.
• Kuru tip trafolarda yalıtım direnci ölçümü gerçekleştirilir.
• İşletme ve koruma topraklamalarının direnci ölçülür.
• Soğutma sisteminin çalışması ve fan otomatiği kontrol edilir.

Sonuçlar, ölçüm raporuna eklenir ve uygunluk değerlendirmesi yapılır. Eğer topraklama değeri limitlerin üzerindeyse veya yalıtım direnci düşükse, sistemin yeniden devreye alınmasına izin verilmez.

Jeneratör Periyodik Kontrolü Nedir?

Jeneratör periyodik kontrolü, enerji kesintilerinde devreye giren jeneratörlerin hem elektriksel hem de mekanik performansının değerlendirilmesidir.

Bu kontrol, jeneratörün güvenli çalıştığını, koruma devrelerinin aktif olduğunu ve elektriksel değerlerin standart sınırlar içinde kaldığını doğrular.

Denetimlerde şu ölçümler yapılır:

• Gerilim, akım, frekans ve güç faktörü testleri
• Gövde topraklama direnci ölçümü
• İzolasyon direnci ve kaçak akım kontrolü
• Yakıt, yağ, egzoz ve soğutma sistemi gözle muayenesi
• Voltaj ve frekans stabilitesi testi
• Otomatik devreye girme (ATS) fonksiyon testi

Bu kontroller, Elektrik Tesisat Kontrol Yönetmeliği’ne göre yalnızca yetkili mühendis veya akredite A tipi muayene kuruluşları tarafından yapılabilir.

Trafo ve Jeneratör Kontrollerinde Ölçüm Yöntemleri

Periyodik kontrollerde kullanılan ölçüm cihazlarının kalibrasyon belgeleri güncel olmalı ve ölçümler TS EN standartlarına uygun olarak yapılmalıdır.

Sık kullanılan test yöntemleri şunlardır:

• Megger (İzolasyon Direnci Ölçümü): Yalıtımın ne kadar sağlam olduğunu gösterir.
• Topraklama Test Cihazı: Gövde topraklaması ve işletme topraklamasının direncini ölçer.
• Pens Ampermetre: Jeneratör çıkış akımı ve yük dengesini kontrol eder.
• Termal Kamera: Bara ve bağlantı noktalarındaki aşırı ısınmaları tespit eder.

Bu ölçümler sonucunda elde edilen veriler, sistemin bir yıl boyunca güvenle çalışabileceğini kanıtlayan teknik rapora dönüştürülür.

Trafo ve Jeneratör Kontrollerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Denetimlerde yalnızca elektriksel uygunluk değil, çevresel ve iş güvenliği koşulları da değerlendirilmelidir. Dikkat edilmesi gereken başlıca noktalar:

• Jeneratör ve trafo odaları yangına dayanıklı olmalı ve yeterli havalandırma sağlanmalıdır.
• Panolarda uyarı levhaları bulunmalı ve alan yetkisiz kişilere kapalı olmalıdır.
• Kaçak akım, aşırı akım ve kısa devre korumaları aktif durumda olmalıdır.
• Tesisin topraklama sistemi periyodik olarak aynı kontrol sürecine dahil edilmelidir.

Bu adımlar, elektriksel riskleri en aza indirir ve sistemin uzun ömürlü çalışmasını sağlar.

Trafo ve Jeneratörlerin Periyodik Kontrolü

Trafo ve jeneratörlerin periyodik kontrolü, işletmenin enerji güvenliği, çalışan sağlığı ve üretim sürekliliği için vazgeçilmezdir. Düzenli kontroller, arıza riskini azaltır, ekipman ömrünü uzatır ve enerji verimliliğini artırır.

Her işletme, elektrik tesisat kontrol yönetmeliği gereği bu ölçüm ve muayeneleri kayıt altına almalı, kontrollerin takibini düzenli biçimde sürdürmelidir.

Opwire Periyodik Kontrol Yazılımı sayesinde periyodik kontrollerinizi kaçırmadan, müşteri kayıtlarını düzenli ve profesyonel bir şekilde yönetebilirsiniz. Daha fazla bilgi için ücretsiz demo sayfamızdan bizimle iletişime geçin.