Kaldırma Araçlarının Periyodik Kontrol Formu ve Yönetmeliği

Kaldırma araçları; vinç, forklift, caraskal, platform, portal vinç , araç liftleri ve tüm yük kaldırma –iletme ekipmanlarını kapsar.

Bu makineler doğrudan yük taşıdığı için hem çalışan güvenliği hem de yasal zorunluluklar açısından periyodik kontrol süreçlerine tabidir.

Bu yazıda:

• Kaldırma araçları periyodik kontrol formunun yapısını
• Formda bulunması gereken zorunlu alanları
• Statik ve dinamik test kriterlerini
• Yönetmeliğin istediği şartları
• Muayene raporu oluşturma sürecini

net ve sade şekilde özetliyoruz.

Kaldırma Araçlarının Periyodik Kontrol Yönetmeliği: Temel Çerçeve

Kaldırma–iletme ekipmanları, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamındadır.

Yasal Zorunluluklar

• Periyodik kontrol azami yılda 1 kez yapılmalıdır.
• Ağır çalışma koşullarında (toz, korozyon, 24 saat kullanım) periyot kısaltılabilir.
• Kontroller yetkili mühendis/teknik personel tarafından yapılmalıdır.
• Rapor ıslak imzalı veya e-imzalı olmalıdır.

Kontrolü Kimler Yapabilir?

• Makine mühendisi
• Mekatronik mühendisi
• Makine / metal öğretmeni
• Makine teknikerleri (ilgili eğitim şartıyla)

Kaldırma Araçları Periyodik Kontrol Formu: İçermesi Gereken Zorunlu Alanlar

Bir periyodik kontrol formu; ekipmanı tanımlar, muayene sonuçlarını kaydeder ve yasal geçerlilik sağlar.

Aşağıdaki başlıklar zorunludur.

1. Genel Bilgiler

• İşletme adı ve adresi

• Kontrol tarihi ve saati

• Kontrolü yapan kişi bilgileri

• Bir sonraki kontrol tarihi

• Uygulanan standart veya yöntem

  • TS EN ISO
  • Üretici talimatı
  • Risk değerlendirmesi referansı

2. Ekipmanın Kimlik Bilgileri

• Ekipman adı ( vinç adı , forklift adı , caraskal, platform vb.)
• Marka – model
• Seri numarası
• İmal yılı
• Kaldırma kapasitesi (etiketteki değer)
• Çalışma sınıfı / kullanım alanı

Bu bilgiler cihazın izlenebilirliği için zorunludur.

3. Gözle Muayene Sonuçları

Yönetmelik gereği her ekipman önce görsel muayeneden geçer.

Kontrol edilmesi gereken başlıklar:

• Taşıyıcı konstrüksiyon
• Kiriş/kolon/portal yapıları
• Çatlak, deformasyon, korozyon
• Kaynak dikişleri
• Halat – zincir – kanca
• Fren sistemi
• Elektrik ve kumanda sistemi
• Hidrolik borular ve bağlantılar
• Limit switch’ler
• Uyarı ve emniyet donanımları
• Kapasite etiketi

Formda Uygun / Uygun Değil / Açıklama şeklinde kutucuklar yer almalıdır.

4. Statik ve Dinamik Test Değerleri

Statik Test

• Test yükü = kaldırma kapasitesinin en az 1.25 katı
• Yük 100–200 mm kaldırılıp en az 10 dakika askıda tutulur.
• Çatlama, eğilme, gevşeme olmaması gerekir.

Dinamik Test

• Test yükü = kaldırma kapasitesinin en az 1.1 katı
• Tüm hareketlerde defalarca çalıştırılır.
• Fren, hareket akışı ve stabilite gözlenir.

Formda şu alanlar olmalıdır:

• Uygulanan test yükü ve katsayı
• Test süresi
• Kullanılan yük tipi (ağırlık, su kesesi vb.)
• Ölçüm cihazı bilgisi (seri no / kalibrasyon)

5. Tespit Edilen Kusurlar

Kusurlar iki sınıfa ayrılır:

• Ağır kusur → Ekipman kullanılamaz
• Hafif kusur → Düzeltici faaliyet gerekir

Formda:

• Kusurun yeri
• Teknik tanımı
• Risk değerlendirmesi
• Gereken düzeltme

zorunlu olarak belirtilmelidir.

6. Sonuç ve Kanaat

Yetkili kişi ekipman için aşağıdakilerden birini işaretler:

• Uygun
• Kısıtlı kullanım
• Kullanılamaz (uygunsuz)

Ardından teknik açıklama eklenir.

Ayrıca:

• Bir sonraki kontrol tarihi
• Kritik öneriler
• Düzeltici faaliyet notları

rapora yazılır.

7. Yetkili Kişi Bilgileri

Formun geçerliliği için bu bölümün eksiksiz olması şarttır:

• Ad – soyad
• Meslek / branş
• EKİPNET kayıt numarası
• İmza (ıslak veya e-imza)

Kaldırma Araçları Periyodik Kontrol Formu Örneği (Şablon)

Aşağıdaki şablon işletmelerde aktif kullanılan sade bir form yapısıdır:

Kaldırma Araçları Periyodik Kontrol Formu Örneği için tıklayınız.

Doğru Form = Güvenli Kaldırma Operasyonu

Kaldırma araçları periyodik kontrol formunun doğru hazırlanması:

• İş kazası riskini azaltır
• Ekipmanın gerçek yük kapasitesini doğrular
• Tüm muayene sürecinin kayıt altına alınmasını sağlar
• Yasal mevzuata uyumu garanti eder

Opwire Periyodik Kontrol Yazılımı sayesinde periyodik kontrollerinizi kaçırmadan, müşteri kayıtlarını düzenli ve profesyonel bir şekilde yönetebilirsiniz.

Daha fazla bilgi için ücretsiz demo sayfamızdan bizimle iletişime geçin.