May 6, 2025
Asansörler, modern yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Ancak, gerekli bakım ve denetimler yapılmadığında ciddi kazalara yol açabilirler.
Asansör kazaları çoğu zaman ihmallerden kaynaklanır. Bu blogda, kazaların nedenlerini ve önlenmesi için alınması gereken 10 kritik adımı detaylıca inceliyoruz.
Düzenli teknik bakım, her asansör sisteminin güvenli şekilde çalışmasını sağlayan temel unsurlardan biridir. Fren sistemleri, halatlar, elektrik devreleri ve emniyet kilitleri zaman içinde aşınabilir veya arızalanabilir.
Yıllık denetimlerin yanı sıra aylık bakım planlarının uygulanmaması, arızaların fark edilmeden büyüyerek can kaybıyla sonuçlanan kazalara neden olmasına yol açar. Özellikle apartman yöneticileri ve site yönetimleri bu konuda ciddi sorumluluk taşımaktadır.
Asansör kazalarının azımsanmayacak bir kısmı, bireylerin bilinçsiz kullanımlarından kaynaklanmaktadır. Kapı kapanmadan zorlayarak içeri girmeye çalışmak, kapasite sınırını aşmak ya da çocukların oyun amacıyla asansörü kullanması sık görülen hatalardandır.
Asansör kapısı tam kapanmadan içeriye atılan adım, özellikle düşey boşluklara düşme riskini beraberinde getirir. Bu nedenle, bilinçlendirme afişleri, videolar ve acil durum eğitimleri hayati öneme sahiptir.
Teknolojik sistemlerde her zaman bir arıza ihtimali vardır, fakat bu ihtimali en aza indirmek, periyodik kontrollerle mümkündür. Özellikle kontrol panelinde yaşanan elektriksel sorunlar, sensör arızaları veya sistem yazılım hataları, asansörü kontrol edilemez hale getirebilir.
Kabinin bir kat ile hizalanmaması, kapının kat seviyesinde açılmaması gibi sorunlar yolcular için tehlike oluşturur. Yeni nesil asansörlerde bulunan otomatik alarm sistemleri, bu tür riskleri daha erken haber verir niteliktedir.
Asansör sistemi daha montaj aşamasındayken yapılan bir hata, ileride tüm sistemin performansını ve güvenliğini etkileyebilir. Ray sistemlerinin hatalı monte edilmesi, tahrik sistemlerinin düzgün yerleştirilmemesi gibi teknik detaylar uzun vadede ciddi kazalara yol açabilir.
Bu nedenle, TSE ve ISO gibi standartlara uygunluk denetimleri kurulumu yapan firmalar tarafından belgelenmeli, kontrol mühendisleri tarafından ayrıca teyit edilmelidir.
Asansörde kalmak, insanlar üzerinde ciddi panik yaratabilen bir durumdur. Ancak bu panik hali, kazaları daha da arttırabilir.
Acil durum protokollerinin eksik oluşu veya bina sakinlerinin bu konuda eğitimsiz olması, yanlış müdahalelerle sistemin daha da zarar görmesine ve yolcuların yaralanmasına neden olabilir.
Binalarda mutlaka acil çıkış talimatları, telefon numaraları ve asansör içinde sesli uyarı sistemleri bulunmalıdır.
Asansör kazalarının en etkili önleme yöntemi düzenli bakım ve denetim sistemleridir. Yetkili teknik servisler tarafından aylık bakımların yapılması, sistemin en kritik noktalarında erken aşamada arıza tespiti sağlar.
Denetimlerde asansör durma hassasiyetinden alarm sistemlerinin çalışır durumda olup olmadığına kadar tüm sistem kontrol edilmelidir. Ayrıca denetim raporları, binanın güncel ruhsatları ile birlikte saklanmalı ve periyodik aralıklarla denetlenmelidir.
Düzenli kontrol yapılmayan her asansör, potansiyel bir risk anlamına gelir.
Her bireyin asansör kullanımı konusunda asgari bilgiye sahip olması, kazaların azaltılmasında büyük rol oynar. Okullarda, sitelerde ve kamu binalarında asansör kullanımıyla ilgili bilgilendirme broşürleri dağıtılabilir; özellikle çocuklara ve yaşlı bireylere özel eğitimler verilmelidir.
Asansörde kapı açıkken içeri girilmemesi, aşırı yüklenme yapılmaması ve acil durum düğmelerinin bilinçsiz kullanılmaması gibi kurallar herkes tarafından bilinmelidir. Bu bilinçlendirme çalışmaları, basit ama etkili yöntemlerle hayata geçirilebilir.
Özellikle 20 yılın üzerindeki asansör sistemleri teknolojik olarak ömrünü tamamlamaya başlar. Bu tür sistemlerde manuel kapılar, mekanik frenler veya analog kontrol sistemleri kullanılıyorsa, modernizasyon zorunludur.
Modern asansörlerde otomatik fren sistemleri, kat seviye hassasiyeti, sesli uyarı ve ekranla bilgilendirme gibi sistemler kazaların önlenmesinde çok etkilidir. Bu yüzden bina yöneticileri, uzman asansör firmalarından modernizasyon teklifleri alarak sistemlerini güncellemeli ve TSE uygunluk belgelerini güncel tutmalıdır.
Asansör kazalarının başlıca nedenleri arasında düzenli bakım eksikliği, kullanıcıların bilinçsiz hareketleri, kurulum ve teknik sistem hataları ile birlikte acil durumlara hazırlıksız olunması yer almaktadır. Bu faktörlerin bir araya gelmesi, hem teknik hem de insani açılardan ciddi riskler oluşturur.
Asansörler, kullanım yoğunluklarına göre değişmekle birlikte genellikle ayda bir teknik servise kontrol ettirilmelidir. Ayrıca yılda en az bir defa yetkili bir kuruluş tarafından yapılan periyodik muayene ile tüm sistemin genel durumu belgelenmeli ve resmi olarak kayıt altına alınmalıdır.
Eski sistemlerdeki teknolojik yetersizlikler, kullanıcı güvenliğini doğrudan etkiler. Güvenlik sensörlerinin eksikliği, aşırı yük kontrol sistemlerinin olmaması veya acil durum haberleşme sistemlerinin bulunmaması gibi eksiklikler, modernizasyon ihtiyacını kaçınılmaz hale getirir. Modern sistemler ise bu güvenlik açıklarını ortadan kaldırır.
Yasal olarak, bina yöneticisi asansörlerin bakım ve işletmesinden sorumludur. Ancak kazaya neden olan durum, bakım firmasının ihmali ya da kurulum hatasından kaynaklıysa, yüklenici firma da sorumluluğu paylaşabilir. Bu sebeple sözleşmelerin dikkatle hazırlanması ve bakım kayıtlarının düzenli tutulması gerekir.
Asansöre binmeden önce kapasite tabelasına bakmak, kapılar tamamen açılmadan kabine adım atmamak, kapı açıkken hareket etmeye çalışmamak ve acil durum düğmelerini sadece gerektiğinde kullanmak güvenli kullanım açısından temel kurallardır. Ayrıca, çocukların tek başına kullanmasına izin verilmemelidir.
Öncelikle panik yapılmamalı, yardım düğmesine basılmalı ve dışarıdaki görevlilerle iletişime geçilmelidir. Modern asansörlerde bu amaçla doğrudan bina güvenliğine ya da teknik servise bağlanan interkom sistemleri bulunur. Kabinin içinde zıplamak, kapıyı zorla açmaya çalışmak ya da kendi başınıza çıkmaya kalkmak tehlikelidir.
Yetkili ekip gelene kadar kabin içinde sabit şekilde beklenmelidir. Ayrıca, düzenli eğitim ve tatbikatlarla bina sakinlerinin bu gibi durumlara hazırlıklı olması sağlanmalıdır.
Asansörler, doğru şekilde kullanıldığında son derece güvenli sistemlerdir. Ancak bu güvenliğin sürdürülebilmesi için hem teknik bakımların düzenli yapılması, hem kullanıcıların bilinçli olması, hem de teknolojik gelişmelerin takip edilerek gerekli modernizasyonların gerçekleştirilmesi gerekir.
Özellikle apartman yöneticileri, site yönetimleri ve kamu binalarındaki sorumlular, bu konuda proaktif davranarak, hem yasal yükümlülüklerini yerine getirir hem de olası kazaların önüne geçebilir. Unutulmamalıdır ki, alınan her önlem bir hayat kurtarabilir.
Asansör bakım süreçlerini daha güvenli ve verimli hale getirmek için dijital çözümlere ihtiyaç duyuyorsanız, Opwire Asansör Bakım Programı ile tanışın.
Daha fazla bilgi için ücretsiz demo sayfamızdan bizimle iletişime geçin.
İş süreçlerinizi Opwire Asansör Bakım Programı ile planlayarak %50’ye varan verimlilik elde edin.
Ücretsiz Demo